عفو بین‌الملل امروز گفت آپارتاید جنسیتی باید مطابق قوانین بین المللی به حیث یک جرم شناخته شود تا تلاش‌ها برای مبارزه با رژیم‌های نهادینه شده در امر وضع ستم و سلطه در زمینه جنسیت تقویت شوند.
اگنیس کالامارد منشی عمومی عفو بین الملل گفت: «جامعه بین‌المللی ناکام شده است تا به اندازه کافی سلطه و سرکوب نهادینه شده و ساختارمند علیه زنان، دختران و دگرباشان جنسیتی را شناسایی، اذعان و رسیدگی کند. ما برای شناسایی آپارتاید جنسیتی در پرتو قوانین بین‌المللی صدا بلند می‌کنیم تا شکاف بزرگ ایجاد شده در چارچوب حقوقی جهانی ما پر شود. هرگز به هیچکس اجازه داده نشود تا افراد را براساس جنسیت شان مورد خشونت، جداسازی، ساکت‌سازی و محروم‌سازی قرار دهد.»
«با این حال، در سراسر جهان نسل به نسل زنان و دختران، در معرض خشونت، سلطه و سرکوب نهادینه و ساختارمند قرار گرفته‌اند. تعداد بی شماری آنان کشته شده اند و تعداد بیشتری از آنها در زندگی روزمره خود از کرامت، آزادی و برابری محروم شده اند. واقعا شرم آور است که جهان عاجز مانده است تا ظلم و سلطه ساختارمند بر اساس جنسیت را به عنوان یک جنایت طبق قوانین بین المللی به رسمیت بشناسد و به شدت به سنگینی آن واکنش نشان ندهد.»
«امروز ما به فراخوان‌های پیشگامان شجاع، به شمول زنان افغانستان، ایران و فراتر از آن، می‌پیوندیم که مسیر را در زمینه تقاضای به رسمیت شناختن آپارتاید جنسیتی در حقوق بین‌الملل رهبری کرده‌اند.»
«دولت ها باید به این فراخوان اعتنا کنند. این شکل از ظلم نهادینه شده باید نامگذاری شود. دستور تحقیق و تعقیب آن باید تأیید شود و مجازاتهای لازم برای ماموریت آن تعیین شود. ما این شناسایی، حقوق و احترام را مدیون فعالان خط مقدم مبارزه برای حقوق و برابری جنسیتی هستیم و این عدالت را مدیون قربانیان و بازماندگان آپارتاید جنسیتی هستیم.»
عفو بین الملل به رسمیت شناختن قانونی آپارتاید جنسیتی – که شامل الگوی نهادینه شده سلطه و ستم سیستمی بر اساس جنسیت است – را برای رسیدگی به آنچه شکاف عمده در حقوق بین الملل است، دادخواهی می کند.
نزدیکترین تقریب طبق چارچوب بین المللی کنونی، آزار و اذیت بر اساس جنسیت است که قوانین بین المللی، مانند اساسنامه رم دادگاه کیفری بین المللی، آن را به عنوان جنایت علیه بشریت می شناسد.
با این حال، هدف و وسعت آن جنایت به طور قابل توجهی با آپارتاید متفاوت است. در حالی که گروه‌های خاصی ممکن است تحت هر دو جنایت مورد هدف قرار گیرند، مفهوم آزار و اذیت به تنهایی به طور کامل دامنه و نزدیکی سلطه سیستماتیک یا ماهیت نهادینه و ایدئولوژیک سوء استفاده هایی را که ممکن است تحت سیستم آپارتاید انجام شود، در بر نمی گیرد.
اگنیس کالامارد گفت: «جهان نهایتا باید آپارتاید جنسیتی را طبق قوانین بین‌المللی به رسمیت بشناسد تا سپر قانون را به طور کامل به زنان، دختران و افراد دگرباش LGBTQI گسترش دهد و از تلاش‌ها برای ریشه‌کن کردن این جنایت شنیع، هر کجا که رخ دهد، حمایت کند.»
«پیش نویس کنوانسیون جنایات علیه بشریت، یک تلاش متعهدانه مهمی است که در حال حاضر در سازمان ملل مورد بحث قرار گرفته است، نشان دهنده فرصت مهمی برای الهام بخشیدن به مبارزه برای عدالت جنسیتی است. کشورهای عضو سازمان ملل باید از این فرصت برای گنجاندن آپارتاید جنسیتی در حقوق بین‌الملل و همچنین جستجوی فرصت‌های دیگر، مانند شورای حقوق بشر، برای تقویت این مفهوم استفاده کنند.»
پس‌زمینه آپارتاید جنسیتی
مفهوم آپارتاید بر اساس جنسیت برای اولین بار توسط مدافعان حقوق بشر زن افغان و متحدان فمینیست در پاسخ به مقهورسازی زنان و دختران و حملات سیستماتیک به حقوق آنها تحت طالبان در دهه ۱۹۹۰ بیان شد. از زمانی که طالبان کنترل افغانستان را در سال ۲۰۲۱ بازپس گرفتند، این روش به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفت. شماری از فمینیست‌های ایرانی و کارشناسان سازمان ملل نیز استدلال کرده‌اند که تبعیض یا ستم نهادینه شده بر زنان در جمهوری اسلامی ایران، آپارتاید جنسیتی است یا میتواند باشد. یک کمپاین بین‌المللی برای به رسمیت شناختن آپارتاید جنسیتی در حقوق بین‌الملل، حمایت گسترده‌ای از سوی فعالان فمینیست و متحدان آنان در سراسر جهان، از جمله چهار زن برنده جایزه صلح نوبل را به همراه داشته است.
- نویسنده : خبرگزاری زنان افغانستان
- منبع خبر : خبرگزاری زنان افغانستان
