«هشتم مارچ» روز جهانی همبستگی زنان، بار دیگر روایت دردناک زنان سرزمین ما را به یادها می‌آورد.
افغانستان، تنها کشوری است که دختران بالاتر از صنف ششم از حق آموزش محروم‌اند. محدودیت‌های شدید شغلی علیه آنان اعمال شده و حتی از حضورشان در تفریحگاه‌ها و ورزشگاه‌ها جلوگیری میشود.
این همه ممنوعیت‌ها به نام دینی اعمال میشود که خود با سرمایه یک زن ترویج یافته و با ریختن خون یک زن، نخستین قربانی آن، تداوم یافت.
در قرآن کریم، زنان در ۱۹۶ آیه به طور مستقیم مورد خطاب قرار گرفته‌اند. سوره «نساء» یکی از طولانی‌ترین سوره‌های قرآن به حقوق زنان اختصاص یافته و سوره‌ای نیز به نام «مریم» وجود دارد. این نشان میدهد که اسلام، تبعیض جنسیتی را تأیید نمی‌کند. پیامبر اسلام (ص) تحصیل علم را بر مرد و زن فرض دانست و همسرانش را در تصمیم‌گیری‌های مهم شریک می‌کرد.
اما کسانی که امروز با شعار “تطبیق شریعت” مانع آموزش و اشتغال زنان شده‌اند، آیا از زندگی خدیجه کبری و سمیه آگاه‌اند؟
خدیجه کبری، بانوی تاجری بود که تمام دارایی خود را در راه ترویج اسلام صرف کرد. سمیه، نخستین شهید اسلام، زنی بود که زیر شکنجه جان داد اما از اعتقادش دست نکشید.
آیا آنان نمی‌دانند که عایشه صدیقه، همسر پیامبر، یکی از بزرگ‌ترین راویان حدیث بود؟ در دوران عمر فاروق، مسئول بررسی نرخ‌ها در بازار یک زن بود و در حماسه کربلا، قهرمان ایستادگی در برابر ظلم یک زن بود.
افراط‌گرایی و تروریسم در تضاد آشکار با آموزه‌های اسلامی قرار دارد. حجاب، متانت است، نه اهانت. چادر، زینت زن است، اما تحمیل آن، خلاف اصول اسلام است.
اسلام، اجبار را مردود دانسته و پذیرش هر عملی را بدون رضایت فرد منتفی می‌داند. با این حال، زنان افغانستان در طول تاریخ قربانی افراط و تفریط بوده‌اند.
در یک قرن گذشته، هیچ برنامه‌ریزی اساسی برای افزایش فرصت‌های آموزشی و شغلی، یا بهبود خدمات درمانی برای زنان صورت نگرفته است. هر جریان سیاسی که بر افغانستان حاکم شده، نخست بر پوشش زنان تمرکز کرده است؛
یک گروه، حجاب را از زنان گرفت،
گروه دیگر، آن را به اجبار بر سرشان گذاشت.
اما نیاز امروز زنان افغانستان فراتر از این جدال‌های بی‌پایان است.
آمارهای تلخ از وضعیت زنان افغانستان:
_بر اساس گزارش سازمان جهانی غذا ۲۰۲۴، ۳ میلیون زن باردار یا مادر شیرده، دچار سوءتغذیه هستند.
_بر اساس آمار وزارت زنان در دولت پیشین ۷۰۰ هزار زن سرپرست خانواده و تنها نان‌آور خانه اند.
_به اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۲۳ در هر ۴۰ دقیقه، یک مادر هنگام زایمان، به دلیل نبود خدمات درمانی، جان خود را از دست میدهد.
این همه ظلم، حاصل برخورد سرکوب‌گرانه طالبان است؛ گروهی که جهان نیز در برابر آن، بیش از حد نرمش نشان داده است.
قطعنامه‌های مهم سازمان ملل درباره حقوق زنان، مانند ۱۳۲۵، ۱۹۸۸، ۲۵۹۳ و ۲۷۲۱ شورای امنیت، نتوانسته‌اند رفتار طالبان را تغییر دهند. این قطعه‌نامه‌ها اکنون به برگه‌هایی بی‌اثر تبدیل شده‌اند که هیچ تأثیری بر کاهش تبعیض جنسیتی در افغانستان نداشته‌اند.
زنان افغانستان، قربانی افراط و تفریط‌اند؛ از ظلم و سرکوب طالبان تا سکوت سنگین جامعه جهانی.
اما آیا راهی برای تغییر این وضعیت وجود دارد؟
جهان باید از محکومیت‌های بی‌اثر فراتر برود و گام‌های عملی برای حمایت از زنان افغانستان بردارد. سازمان‌های حقوق بشری باید با فشار دیپلماتیک و تحریم‌های هدفمند، طالبان را مجبور به عقب‌نشینی از سیاست‌های تبعیض‌آمیزشان کنند.
در غیر این صورت، نسل‌های آینده زنان افغان نیز، در همین چرخه تاریک ظلم و تبعیض گرفتار خواهند ماند.
شیرین سعیدی
خبرگزاری زنان افغانستان
- نویسنده : شیرین سعیدی
- منبع خبر : خبرگزاری زنان افغانستان
