ممنوعیت تحصیل زنان توسط حاکمان افغانستان خشم جهانی را برانگیخته است، اما مخالفت ها از درون نیز در حال افزایش است. همسر مقام طالبان بابت کوتاه بودن دیدارش عذرخواهی کرد. او در اوایل سال جاری به میزبان خود توضیح داد که او باید دختران نوجوان خود را برای پرواز به دوحه، پایتخت قطر آماده کند، […]
ممنوعیت تحصیل زنان توسط حاکمان افغانستان خشم جهانی را برانگیخته است، اما مخالفت ها از درون نیز در حال افزایش است. همسر مقام طالبان بابت کوتاه بودن دیدارش عذرخواهی کرد. او در اوایل سال جاری به میزبان خود توضیح داد که او باید دختران نوجوان خود را برای پرواز به دوحه، پایتخت قطر آماده کند، جایی که به زودی دوره یا سمستر جدیدی را آغاز می کنند.
در کابل و در بسیاری از مناطق افغانستان، به دلیل ممنوعیت طالبان، تقریباً یک سال است که دختران به طور قانونی قادر به تحصیل در دوره متوسطه و لیسه نیستند. مقامات اصرار دارند که این حکم فقط موقتی است، اما هیچ شرط یا جدول زمانی برای لغو آن تعیین نکرده اند.
این ممنوعیت موجی از افسردگی و خشم را در داخل افغانستان و انزجار گسترده در خارج از مرزهای آن به راه انداخت. همچنین باعث ایجاد انشعاب‌های کمتر قابل مشاهده در خود تحریک شد، که منعکس‌کننده شکاف‌های عمیق‌تر در میان شورشیان سابق بود که در تلاش برای تطابق با اداره نمودن یک دولت بودند.
این یک راز آشکار است که چند تن از شخصیت‌های ارشد رهبری طالبان، دختران خود را در حالی که در خارج از افغانستان زندگی می‌کردند – عمدتاً در پاکستان یا قطر – در طول ۲۰ سال مبارزه خود علیه نیروهای آمریکایی و متحدان افغان شان، آموزش دادند.
برخی حتی پس از بازگشت به کابل، از جمله خانواده‌ای که برنامه‌های تحصیلی بین‌المللی‌شان با آبزرور در میان گذاشته شده بود، به این کار مخفیانه ادامه دادند.
اعضای کمتر نخبه تحریک، به دنبال گزینه های نزدیک به خانه بوده اند. یکی از کارکنان ارشد گفت که یک مکتب مخفی برای دختران در پایتخت، دختران چهار یا پنج خانواده طالبان را در صنف های هفتم تا دوازدهم ثبت نام کرده است. او گفت که یکی از مقامات طالب شخصاً برای درخواست تخفیف بیشتر از حد معمول آمد و معلمان در مورد بقیه به او گفتند. «من می ترسیدم و همچنین خوشحال بودم که او و دیگران اکنون به نوعی روی بچه های دیگر مدرسه سرمایه گذاری کرده اند و از ما دفاع و حمایت خواهند کرد.»
در تعهد خصوصی برخی از اعضای طالبان برای تضمین آموزش برای دختران خود به هر قیمتی، دیگر افغان‌ها هم ریاکاری و هم امید به تغییر را می‌بینند. با این حال، این احتمالاً یک جنگ طولانی خواهد بود، زیرا مخالفت با تحصیل زنان از سمت بالای تحریک طالبان است.
چندین افغان که از رهبری طالبان در داخل و خارج از جنبش اطلاع داشتند، تصمیم به ممنوعیت رفتن دختران از مکتب را مستقیماً از سوی رهبر طالبان، هیبت الله آخوندزاده، و حلقه نزدیک او خواندند.
آنها گفتند که هیبت الله یا متحدان نزدیک او یکی از ظالمانه ترین لحظات سال گذشته را دستور داد، زمانی که دختران دوره لیسه که در ماه حمل برای شروع مجدد مکاتب احضار شده بودند، بلافاصله پس از حضور در اولین روز درس، دوباره به خانه نشینی دستور داده شدند.
یک منبع آگاه افغان گفت: “این موضع یک اقلیت است که در موقعیت بسیار قوی قرار دارند.”
دیپلمات‌ها و افغان‌های دارای روابط رهبری گفتند که وزارت معارف واقعاً در حال برنامه‌ریزی برای بازگرداندن دختران به مدارس بوده است، با تدارکاتی از جمله بررسی اینکه آیا امکانات مطابق با استندردهای طالبان برای صنف های جداگانه شده است.
این وزارتخانه با حکم لحظه آخری قندهار، جایی که هیبت الله در آن مستقر است، چشم پوشی کرد. این منبع افغان با روابط رهبری گفت: «دو شخصی [در تحریک] سرشناس گفتند «طالبان به گروگان گرفته شده‌اند».
او گردهمایی هزاران روحانی را که ماه گذشته برگزار شد، به عنوان تلاشی از سوی دیگر جناح های ناامید طالبان برای مانور دادن به رهبری و ادعای مشروعیت آموزش دختران توصیف کرد.
زمانی که هیبت الله برای اولین بار برای سخنرانی در جلسه به کابل آمد، این طرح خنثی شد، در یک سخنرانی که به طور مشخص به مسئله تحصیل دختران کنار گذاشته شد.
با وجود تابوهایی که در انتقاد از رهبری وجود دارد، پس از چندین دهه تاکید بر وحدت در میدان جنگ، تعداد انگشت شماری از شخصیت های ارشد طالبان علیه این ممنوعیت صحبت کرده اند.
زمانی که هیبت الله برای اولین بار برای سخنرانی در جلسه به کابل آمد، این طرح خنثی شد، در یک سخنرانی که به طور مشخص مسئله تحصیل دختران کنار گذاشته شد.
در ماه می، شیرمحمد عباس استانکزی، معاون وزیر امور خارجه، در یک سخنرانی تلویزیونی در دفاع از حقوق «نیمی از جمعیت افغانستان» مستقیماً به ممنوعیت تحصیل دختران حمله کرد.
رحیم الله حقانی، روحانی طالبان، که هفته گذشته توسط یک بمب‌گذار انتحاری دولت اسلامی کشته شد، قبلاً به بی‌بی‌سی گفته بود که زنان و دختران افغان باید بتوانند به آموزش دسترسی داشته باشند: «در شرع [قانون] هیچ توجیهی وجود ندارد که بگوییم تحصیل زنان مجاز نیست، اصلا توجیهی نداره.
در تمام کتب دینی آمده است که تحصیل زنان جایز و واجب است، زیرا مثلاً اگر زنی در یک محیط اسلامی مانند افغانستان یا پاکستان مریض شود و نیاز به معالجه داشته باشد، اگر توسط پزشک زن معالجه شود، بسیار بهتر است».
در ماه جون، دولت مرکزی واکنش خونینی را به قیام یک فرمانده طالبان در ولسوالی بلخاب در شمال ولایت سرپل آغاز کرد.
این درگیری ریشه‌های پیچیده‌ای داشت، اما منابع به آبزرور گفتند که پیش از اینکه مولوی مهدی شغل دولتی خود را از دست بدهد، او نیز از تحصیل دختران دفاع کرده است.
مولوی احمد تقی، سخنگوی وزارت تحصیلات عالی، بر تلاش‌ها برای انطباق دانشگاه‌ها به گونه‌ای تأکید کرد که زنان بتوانند همزمان با الزامات طالبان برای جداسازی جنسیتی شدید، تحصیل کنند و این نشانه تعهد این گروه به آموزش زنان است. او گفت: «من دختر دارم و البته می‌خواهم که دخترانم در مدارس دینی تحصیل کنند و تحصیلات مدرن داشته باشند. او افزود که آنها در حال حاضر در مدرسه ابتدایی هستند، اما او مطمئن است که با افزایش سن می توانند به صنف های مکاتب ادامه دهند.
“من خوشبین هستم که مکاتب برای همیشه تعطیل نمی شوند.”
ترجمه خبرگزاری زنان افغانستان
منبع: گاردین
