جنگ روایت دیرینه و دیرآشنای مردم رنج دیده کشور ما است، شاید افغانی باقی نمانده باشد که از این ناحیه متأثر نشده باشد و یا درد آن را نچشیده باشد. سالها جنگ در کشور خسارات مادی و معنوی بی شماری را برای افغانان به بار آورده؛ پیشروی هر روزه طالبان در مراکز شهرها و ولایات […]
جنگ روایت دیرینه و دیرآشنای مردم رنج دیده کشور ما است، شاید افغانی باقی نمانده باشد که از این ناحیه متأثر نشده باشد و یا درد آن را نچشیده باشد. سالها جنگ در کشور خسارات مادی و معنوی بی شماری را برای افغانان به بار آورده؛ پیشروی هر روزه طالبان در مراکز شهرها و ولایات نگرانی های بی شماری را برای باشندگان محل به بار آورده است. با سقوط هر شهر و ولسوالی مردم به وحشت بیشتر می افتند تا زودتر خانه و کاشانه خود را رها کرده و خود را به منطقه امن برسانند. در وضعیت فعلی کشور، ناامنی ها بیشترین و جدی ترین رویدادها را در سطح کشور تشکیل می دهد؛ مردم زیادی برای نجات جانهای خویش خانه های آبا و اجدادی شان را رها کرده و راهی مناطق امن می شوند و از این میان تنها بخشی از آنها موفق می شوند تا خود را به مناطق امن برسانند.
روزهای اخیر شاهد افزایش بی رویه خشونت در ساحات مختلف کشور بوده ایم و گزارشات ضد و نقیض در رابطه با رفتار گروه طالبان بر حوزه های درگیر جنگ به گوش می رسد. هرات یکی از ولایت هایی است که بار بار مورد تهاجم گروه طالبان قرار گرفته و هر بار توسط مردم و نیروهای امنیتی به عقب رانده شده اند. اما این بار شدت حملات این گروه نگرانی های بیشتری را برای باشندگان محل به بار آورده است. وجود نیروهای مقاومت مردمی و افراد وابسته به اسماعیل خان توانسته تا جلوی حملات این گروه را بگیرد و در کنار آن نیز زنان در پشت جبهات جنگ در حال تهیه غذا برای نیروهای مردمی و نیروهای امنیتی هستند تا آب و غذای مناسب در اختیار این نیروها قرار دهند.
فعلا زنان در مناطق تحت تصرف این گروه مجبور به پوشیدن برقع هستند و اکثرا زنان شاغلی که در هرات هستند نیز معلمان مکاتب هستند و تا هنوز معلوم نیست چه رویه ای همراه آنها صورت خواهد گرفت. اما در بعضی مناطق از جمله درب قندهار، از اطفال اعم از دختر و پسر استفاده به عنوان سپر انسانی صورت گرفته است. مردم به دلیل ترسی که از این گروه دارند در مقابل رویه آنها سکوت پیشه می کنند البته تا هنوز این گروه فرصت پیدا هم نکرده تا قوانین شان را در مناطق تحت تصرف شان پیاده کنند و اگر پیاده هم کنند مردم از ترس سکوت می کنند.
این گروه تا به حال در ولسوالی های تحت تصرف شان مردم را مجبور به پختن غذا برای جنگجویان طالب، سربازگیری از خانواده ها نموده اند.
منابع از ولایت هرات می گویند که وضعیت این ولایت در حالت کنترل شده قرار دارد و مردم با حمایت از نیروهای بسیج مردمی و نظامی اراده جدی به مقاومت در مقابل طالبان دارند. منابع اضافه می کنند که وضعیت زنان در ولسوالی های تحت تصرف طالبان در هرات دشوار است و زنان حق بیرون شدن از خانه هایشان را ندارند. هم چنان گزارش ها حاکی از این است که گروه طالبان با استفاده از اطفال برای خود سپر جنگی می سازند تا خود را از حملات نیروهای امنیتی ایمن بسازند. هم چنان در رابطه با تجاوز بالای زنان دو قضیه گزارش شده که تا هنوز به اثبات نرسیده است. گروهی دیگر از زنان خسته از جنگ نیز مسلح شده و در کنار نیروهای خیزش مردمی قرار گرفته اند تا از خود و آبروی خود دفاع کنند. این زنان به این باورند که مقاومت آنها بر علیه طالبان می تواند برحق بودن و خسته شدن شان از جنگ و خشونت ها را به خوبی به نمایش بگذارد.
طارق سعیدی استاد دانشگاه و از جمله فعالین مدنی در شهر هرات این کار زنان را هر چند نمایشی اما بسیار موثر و تشویق کننده برای نیروهای خیزش مردمی و نیروهای امنیتی و خود اهالیان هرات دانسته و آن را دلگرم کننده می داند. اگر این کار شکل واقعی به خود بگیرد می تواند تأثیر خوب واقعی داشته باشد چرا که این نشان دهنده خطوط سرخ زنان است که چه از طرف طالبان و چه از طرف حکومت نادیده گرفته شده است. اگر زنان مسلح شوند این خط های سرخ و این خط کشی ها پر رنگ تر می شود و دیگراندیشان نیز در کنار زنان حضور پیدا خواهند کرد. او می گوید: «به باور من، اگر زنان مسلح شوند؛ جنگ به نفع یک جامعه متجدد، یک جامعه ای که در آن برابری به صورت واقعی وجود دارد، تغییر خواهد کرد و جنگ که یک پدیده شوم تلقی می شود به یک امر منطقی و ارزشی تبدیل خواهد شد. در افغانستان تا به حال جنگ ارزشی شکل نگرفته اما مسلح شدن زنان و تعیین خطوط ارزشی و سرخ شان می تواند جرقه ی روشن شدن یک جنگ ارزشی باشد و مردم هم در مقابل این مسأله ایستادگی خواهند کرد. خط سرخ ما در مقابل تمام نیروهای متحجر اعم از حکومت یا طالب و یا هر گروه دیگری اینست که ما برای زنان حقوق انسانی می خواهیم، ما جنایت جنگی را نمی بخشیم، ما حقوق اقلیت ها را به رسمیت می شناسیم. نقض حقوق بشر و قربانی کردن افراد ملکی خط سرخ ما است».
او می افزاید: «مسأله ی واقعی اندیشه این مردم است اندیشه تحجر و قرون وسطایی این گروه است و اینکه با مردم چگونه برخورد می کنند مهم نیست و این سیاست شان است که تظاهر به رفتار نرم داشته باشند برای همین رویه اینها اصلا مهم نیست». فعلا نگرانی عمده مردم هرات این است که سقوط نیمروز می تواند مقدمه ای برای افزایش حملات بالای ولایت هرات باشد و اما منابعی از ولایت نیمروز گزارش می دهند که گروه طالبان از مردم نیمروز خواسته تا دختران مجردشان را به عقد نکاح جنگجویان این گروه دربیاورند.
