ازدواج اجباری یکی از قدیمی ترین ازدواج های مرسوم درافغانستان است و به نظر نمی رسد که با معنا و مفهوم آن ناآشنا باشد. جامعه پردرد و رنج زنان همواره با این پدیده درگیر بوده؛ چرا که زنان گاهی از ترس فامیل، گاهی از ترس جنگ و گاهی نیز به واسطه فشار خانواده و یا […]
ازدواج اجباری یکی از قدیمی ترین ازدواج های مرسوم درافغانستان است و به نظر نمی رسد که با معنا و مفهوم آن ناآشنا باشد. جامعه پردرد و رنج زنان همواره با این پدیده درگیر بوده؛ چرا که زنان گاهی از ترس فامیل، گاهی از ترس جنگ و گاهی نیز به واسطه فشار خانواده و یا هم زورمندان و یا هم فشار قوم و طایفه و گاهی هم به دلیل قتل و خونریزی های قومی و قبیله ای مجبور به پذیرش چنین ازدواج هایی شده اند.
و اما در شرایط پر چالش و وضعیت بحرانی کشور و خطر سقوط ولسوالی ها و ولایات در کشور به دست طالبان، کابوس جدید دیگری به نام جهادالنکاح برای زنان و دختران به وجود آمده که خواب و خیال راحت آنان را با خود به تاراج می برد. اما جهادالنکاح چیست و چه تفاوتی با ازدواج اجباری دارد؟
جهادالنکاح یا جهاد جنسی اشاره به ازدواج با زنانی دارد که به زور یا به میل خود برای رفع نیازهای جنسی مردان جهادی به کار گرفته می شوند. گفته می شود جهاد النکاح یک فتوای جهاد است که نخستین بار در سال ۲۰۱۳ و در جریان جنگ های داخلی سوریه در فضای رسانه های مجازی و شبکه های اجتماعی وابسته به نام سوریه در انترنت منتشر شد. اما در این اواخر آوازه هایی از این پدیده در مناطق تحت تصرف و تسلط طالبان در ولایت های شمالی افغانستان به گوش می رسد؛ هر چند گروه طالبان این موضوع را رد می کنند و کمیسیون حقوق بشر نیز در رابطه با ثبت چنین پدیده ای در افغانستان گزارشی دریافت نکرده است اما با این هم چنین شایعاتی زمینه ساز اوج گرفتن ازدواج های اجباری در میان خانواده هایی که فرزندان دختر دارند، می شود.
اما تفاوت میان جهادالنکاح و ازدواج اجباری در چیست؟ شاید بسیاری از خانواده ها به این فکر کنند که برای حفظ عزت و آبروی دختران شان دست به چنین اقداماتی می زنند و دختران خود را با شرف و عزت شان راهی خانه بخت می نمایند اما آیا واقعا تفاوتی میان این دو از نگاه شرعی وجود دارد؟ نکاح اجباری نکاحی است که طرفین یا حدالاقل یکی از آنها رضایت به ازدواج ندارد و در جهادالنکاح نیز چنین جریانی به وقوع می پیوندد ولی بسیاری از خانوارها به دلیلی که دختر و زن را ناموس خود می دانند تصمیم به ازدواج زودهنگام و یا اجباری دختران شان می گیرند تا مبادا به نکاح افراد مجاهد در بیایند و از این طریق از شرف و عزت خود پاسداری می کنند و این که پیامدهای این ازدواج برای دختران چه خواهد بود از جمله موضوعاتی است که شاید مدنظر فامیل ها قرار نگیرد چون خانواده بیش از هر چیز در پی خالی کردن شانه خود از این بار عزت است تا مبادا دامن فامیل شان لکه دار شود.
در هفته ای که گذشت چند رسانه گزارش هایی را از مبنی بر فراخوان جهادالنکاح در مناطق تحت تصرف طالبان از سوی مردم محل به نشر رساندند که از میان رسانه های تصویری طلوع نیوز و از میان رسانه های نوشتاری اطلاعات روز و هشت صبح در این مورد روایت هایی را داشته اند و آسیب پذیری زنان و دختران را بیش از هر چیز دیگر مورد تأکید قرار دادند. گفتنی است با وجودی که طالبان اعلامیه ی مبنی بر جهادالنکاح را توسط افراد خود رد می کند اما چیزی که شاهدان عینی از مناطق تحت تصرف این گروه روایت می کنند همان چیزی است که در اعلامیه منسوب به آنها گفته شده است. خانواده های بی شماری در این مناطق مجبور شده اند حتی دختران خردسال خود را به شوهر بدهند تا مبادا گروه طالبان آنها را با خود ببرد. ازدواج اجباری و ازدواج های زیر سن که هر دو پیامدهای روانی و جسمی بی شماری را برای قربانیان آن دارد که این موضوع نیازمند توجه بیشتر و جدی تر دولت، نهایت های حمایت کننده از زنان و کودکان و کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان است تا بتوانند از هر طریق ممکن جلو چنین خشونت ها را بگیرند چون عدم ارایه راه حل مناسب پیامدهای جدی و ناگواری را بر قربانیان حادثه و افکار عمومی خواهد داشت.
