سرنوشت کتاب‌ها در افغانستان؛ از بی‌علاقه‌مندی شهروندان به کتاب‌خوانی تا هراس طا.لبان به آگاهی
سرنوشت کتاب‌ها در افغانستان؛ از بی‌علاقه‌مندی شهروندان به کتاب‌خوانی تا هراس طا.لبان به آگاهی

خبرگزاری زنان افغانستان: کتاب و خواندن کتاب عامل رشد فرهنگی و اجتماعی جوامع بشری محسوب می‌گردد، مردمی که کتاب می‌خواند، آگاه، بیدار و مسئول است، اما جامعه‌ای که از آموختن و نوشتن بدور است جامعه‌ای عقب‌گرا، هرج و مرج، ناهنجار و مشکل آفرین به حساب می‌آید، چنین جوامع نمی‌ توانند در پیشبرد سرنوشت سیاسی، اجتماعی […]

خبرگزاری زنان افغانستان: کتاب و خواندن کتاب عامل رشد فرهنگی و اجتماعی جوامع بشری محسوب می‌گردد، مردمی که کتاب می‌خواند، آگاه، بیدار و مسئول است، اما جامعه‌ای که از آموختن و نوشتن بدور است جامعه‌ای عقب‌گرا، هرج و مرج، ناهنجار و مشکل آفرین به حساب می‌آید، چنین جوامع نمی‌ توانند در پیشبرد سرنوشت سیاسی، اجتماعی و اقتصادی شان نقش مثبت و کارایی داشته باشند که در برخی موارد نه‌ تنها بر مشکلات غالب می‌شوند، بلکه باعث بروز چالش‌های کلان در سطح بین‌الملل نیز می‌گردند.

در یک ‌سخن می‌توان گفت که کتاب و کتابخوانی، نقش بالایی در پیشرفت همه جوامع دارد، زیرا نهضت و بیداری جوامع را مدیون کسانی هستیم که کتاب و قلم در دست دارند و با استفاده از آن جامعه را رشد می‌دهند و به جامعه امید تازه می‌بخشند.

هرگاه بخواهیم گراف سطح فرآورده‌ های فکری و فرهنگی یک ملت را ارزیابی کنیم، بدون شک کتاب‌ها و نوشته‌های ماندگار آن ملت را ملاک عمل قرار می‌دهیم، اما در جامعه‌ی افغانی علاقه‌مندی به کتاب و کتاب‌خوانی هر روز کم‌رنگ‌تر می‌شود و عدم علاقه به خواندن کتاب در افغانستان می‌تواند به دلایل مختلفی باشد، برخی از این دلایل شامل فقر و نابرابری اجتماعی است که بسیاری از افراد در افغانستان با مشکلات اقتصادی و فقر مواجه هستند و برای تأمین نیازهای روزمره خود و خانواده‌ شان، وقت کافی برای خواندن کتاب را ندارند.

قابل ذکر است، نبود زیرساخت‌ های مناسب در بسیاری از مناطق افغانستان، کتابخانه‌ها، مراکز آموزشی و منابع آموزشی مناسب وجود ندارد و به همین دلیل دسترسی به کتب محدود است.

فرهنگ کتابخوانی به دلیل عدم ترویج و تشویق به خواندن کتاب، به خصوص در بین جوانان، منتشر نمی‌شود.

با ورود دوباره گروه طا.لبان به قدرت و گرفتن تمام اختیارات در افغانستان ما شاهد مسدود شدن کتابخانه‌ها و محدود شدن دسترسی به کتب و منابع آموزشی هستیم، این اقدامات باعث ایجاد ترس و هراس در بین افراد کتابخوان و مخصوصاً در بین زنان و دختران گردیده است که از خواندن‌کتاب و دسترسی به دانش و آموزش محروم شده‌اند.

اکنون تحت حاکمیت طا.لبان، به ندرت کسانی پیدا می‌شود که در طاقچه‌ای خانه و یا در دستانش کتاب ببینیم، علاقمندی کتابخوانی در جوامع افغانی از بین رفته و کسی دیده نمی‌شود که کتاب بخرد، کتاب هدیه بدهد و یا مسابقات کتابخوانی برگزار کند.

یکی از دلایل کمرنگ شدن کتاب فروشی‌ها در زمان دولت طا.لبان می‌تواند محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های باشد که این حکومت روی مردم تحمیل کرده‌است، طا.لبان با قدرت قانون به ممنوعیت نشر و توزیع بسیاری از موضوعات و اندیشه‌ها می‌پردازند و کتاب‌های چون “دکتر سروش”، “دکتر علی شریعتی”، کتاب‌های “حزب تحریر”، کتاب‌های “مذهب تشییع” و بعضی از کتاب‌های “دوره جمهوریت” که از دیدگاه‌شان ناسازگار یا غیر قابل قبول باشند، فروش آنان را درکتابخانه‌ها ممنوع نموده و محتسبین و گروه امر به‌معروف شان بر کتابفروشی‌ها دستور داده که چنین کتاب‌های را نشر و به فروش نرسانند و دسترسی به آنها را محدود کرده‌است.

بربنیاد گزارش‌ها، چند روز قبل وزارت تحصیلات عالی طا.لبان کتابهای بر برخلاف فقه حنفی را محدود و یا بسته کرده است و به زیر دستان خود دستور صادر نموده که بعد از این از نشر و فروش چنین کتابها خود داری کنند.

در نگرش طا.لبان؛ آگاهی و تحصیل در جامعه‌ای افغانی می‌تواند به آزادی فکری و استقلال مردم منجر شود که برخلاف ارزش‌ها و سیاست‌های طا.لبان است.

همچنین، ترس طا.لبان از آگاهی زنان و دختران را نیز شامل می‌شود، که مبادا زنان توسط کتابخواندن آگاه و بیدار شوند، بنابر این طا.لبان با قصد حفاظت و نگهداری از نظم جامعه‌ای که بر اساس اصول خود ایجاد کرده اند، از تحصیلات و آگاهی مردم بویژه زنان و دختران با کتاب خواندن هراس دارند، که این ترس و وحشت مردم باعث گردیده طا‌لبان اکثریت کتابفروشی ها را محدود و یا بسته کنند.