سیما سمر در سال ۱۳۳۶ خورشیدی (۱۹۵۷ میلادی) در ولسوالی جاغوری ولایت غزنی به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی و ثانوی خود را در جاغوری و هلمند به پایان رساند. سپس به دانشکده طبی دانشگاه کابل راه یافت و در سال ۱۳۶۱ خورشیدی (۱۹۸۲ میلادی) از همان دانشکده فارغالتحصیل شد ،وی پس اتمام دانشگاه در شفاخانه […]
سیما سمر در سال ۱۳۳۶ خورشیدی (۱۹۵۷ میلادی) در ولسوالی جاغوری ولایت غزنی به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی و ثانوی خود را در جاغوری و هلمند به پایان رساند. سپس به دانشکده طبی دانشگاه کابل راه یافت و در سال ۱۳۶۱ خورشیدی (۱۹۸۲ میلادی) از همان دانشکده فارغالتحصیل شد ،وی پس اتمام دانشگاه در شفاخانه دولتی کابل به عنوان دکتر مشغول به کار شد، اما بعد از چند ماه وی به مناطق دور افتادهای برای خدمت اعزام شد وی بخاطر شرایط بد و حفظ جان خودش از رفتن به مناطق دور افتاده سر باز زد و به زادگاهش جاغوری بازگشت و در آنجا به کمک و معالجه بیماران پرداخت.
در سال ۱۹۸۴، رژیم کمونیستی همسر او را دستگیر کرد و سمر به همراه خانوادهاش به پاکستان مهاجر شدند و در شهر کویته بلوچستان اقامت گزیدند. او مدت زمانی را در شفاخانهٔ میشن در بخش پناهنده گان در کویتهٔ پاکستان مشغول کار شد. اما کمبود خدمات و سهولتهای صحی برای زنان پناهندهٔ افغان، او را بر آن واداشت تا در تلاش پایه گذاری شفاخانه یی برای زنان و کودکان پناهندهٔ افغان در کویته اقدام نماید. چنان که او به سال ۱۹۸۹ موفق گردید تا سازمان شهدا و مرکز صحی شهید را پی ریزی کند.
داکتر سمر همچنان زنان و دختران را در زمینهٔ آموزش وپرورش نیز رهبری میکند. چنان که سازمان شهدا هم اکنون پنجاه وپنج مکتب دختران و پسران را در داخل کشور وسه مکتب دیگر را برای کودکان پناهندهٔ افغان در کویتهٔ پاکستان اداره ورهبری میکند. همچنان سازمان شهدا در زمان طالبان یک رشته مکاتب خانه گی برای دختران را که به گونهٔ مخفی یا زیر زمینی در شهر کابل ایجاد کرده بود که پس از فروپاشی نظام طالبان شاگردان این مکتبهای خانه گی دو مکتب تنظیم شدند. هم اکنون در این دو مکتب هشتصد دختر مشغول آموزش اند. این دومکتب به دولت تسلیم داده شده است و در چارچوب وزارت معارف افغانستان فعالیت دارند.
دکتر سمر رفته رفته برای توسعه کارهای حقوق بشری و پزشکی خود، توجه شماری از نهادهای بینالمللی را جلب کرد و به گشایش مراکز درمانی و مکاتب دخترانه در داخل افغانستان پرداخت.
او بارها از پاکستان به افغانستان میآمد و منابع نزدیک به دکتر سمر میگویند که در کل، ده کلینک صحی، چهار شفاخانه برای زنان و کودکان و شماری از مکاتب را در مناطق دورافتاده افغانستان ایجاد کرد که حدود هفده هزار دانشآموز در آن درس میخواندند.
خانم سمر همچنین به کارهای امدادرسانی و کمک به سوادآموزی در افغانستان آغاز کرد و در ضمن، به خانوادههای افغان در مورد حفظ الصحه و برنامهریزی خانوادگی آموزش میداد. دکتر سیما سمر با وجود ممانعتها و مشکلات نفسگیر در دوران جنگهای داخلی مجاهدین و حتی در زمان حاکمیت طالبان از فعالیتهای انسان دوستانهاش در نقاط مختلف افغانستان، دست نکشید. بدین ترتیب، فعالیتهای حقوق بشری وی به این شکل تا سال ۲۰۰۲ ادامه یافت.
اولین زن در کابینه
ملاقات سیما سمر با رایان کراکرسفیر آمریکا در افغانستان و هیلاری کلینتون
وی پس از شکست طالبان و بیش از یک دهه دوری از وطن در سال ۲۰۰۲ به افغانستان بازگشت. در کابینه دولت انتقالی افغانستان سهمی فعال داشت. زمانی که اجلاس بزرگ افغانها در شهر بن آلمان برگزار شد، گروههای افغان شرکت کننده در این اجلاس، به پیشنهاد سازمان ملل متحد، دکتر سیما سمر را بهعنوان معاون رئیس دولت و وزیر امور زنان افغانستان برگزیدند اما او به خاطر فشارهای سیاسی زن ستیزان مجبور به استعفا شد، اما به هر حال، دکتر ســمر از ۲۲ دســامبر ۲۰۰۱ تا ۲۲ جون ۲۰۰۲ میـلادی در ایـن ســمت فعالیت داشــت.
اگرچه حضور زنان در کابینههای افغانستان سابقه داشته است، اما پس از سالهای جنگ داخلی و بعد از حاکمیت طالبان در افغانستان، این نخستینبار بود که یک زن وارد کابینه افغانستان میشد. افزون بر این، خانم سیما ســمر اولین شــخصیت سیاسی زن از افغانستان بود که بهعنوان معاون رئیس دولت و وزیر امور زنان، در ۲۴ آوریل ۲۰۰۲ میلادی در جلســه شــورای امنیت ســازمان ملل متحد به ســخنرانی پرداخـت.
سیما سمر رئیس کمسیون مستقل حقوق بشر افغانستان شد و یکی از مهمترین مدافعان حقوق زن در جهان به شمار میآید. او در سال ۲۰۰۹ یکی از کاندیدهای جایزه صلح نوبل بود.
ریاست کمیسیون مستقل حقوق بشر
او در این مقام مسوولیت نظارت بر برنامههای آموزشی حقوق بشر، تطبیق برنامههای آموزشی حقوق زنان، نظارت و تحقیق بر حقوق بشر و تخطی از حقوق بشر در سراسر کشور را بر عهده داشت. دکتر سیما سمر کمسیون مستقل حقوق بشر افغانستان را که ضرورت ایجاد آن در کنفرانس بن تاکید شده بود، به حیث نخستین کمسیون حقوق بشر در کشور پایه گذاری کرده است.
جوایز
ملاقات سیما سمر با چاک هیگلسناتور آمریکایی در حضور حامد کرزی
دکتر سیما سمر در میان شمار زیادی از سازمانهای جهانی حقوق بشر و سازمانهای حقوق زنان چهرهٔ شناخته شدهای است. چنان که او تا هم اکنون موفق به دریافت جوایزی از چنین سازمانهایی شده است.
• در سال ۱۹۹۴، جایزه «رهبری اجتماع» (Community Leadership)، از طرف بنیاد “Roman Magsaysay”، در فیلیپین
• در سال ۱۹۹۵، جایزه “Global Leaders for Tomorrow”، از طرف مجتمع اقصادی جهان در سویزرلند (سوییس)
• در سال ۱۹۹۸ جایزه ۱۰۰ Heroines، نیویارک، ایالات متحده امریکا
• در ماه مارچ سال ۲۰۰۱ جایزه Voice of Courage، از کمیسون زنان برای زنان و اطفال مهاجر،نیویارک، ایالات متحده امریکا
• در ماه جون ۲۰۰۱، جایزه جان هامفری (John Humphrey)، از حقوق و دموکراسی، کانادا
• در ماه دسامبر ۲۰۰۱، Ms. Magazine، زن سال به نمایندگی از زنان افغانستان، ایالات متحده امریکا
• دسامبر ۲۰۰۱، بهترین زن ماه، از تورنتو، کانادا
• دسامبر ۲۰۰۱، جایزه بهترین کارمند اجتماعی، از طرف Mailo Trust Foundation، کویته، پاکستان
• ماه مارچ ۲۰۰۱، جایزه بینالمللی حقوق بشر، از طرف گروپ حقوقی حقوق بشر بینالمللی، واشنگتن
• آوریل ۲۰۰۲، جایزه آزادی (Freedom)، از طرف سازمان زنان برای آزادی و حقوق بشر، بارسلونا، اسپانیا
• ژوئیه ۲۰۰۲، جایزه کمیته حقوقدانان برای حقوق بشر در نیویارک
• اکتوبر ۲۰۰۲، جایزه Silver Banner، در تسکانی، ایتالیا
• نومبر ۲۰۰۲، جایزه “زنان برای صلح” توسط Together for Peace Foundation، روم، ایتالیا
• نومبر ۲۰۰۲، جایزه Predita Houston Award، واشنگتن
• جون ۲۰۰۳، جایزه “زنان سال” در واشنگتن
• دسامبر ۲۰۰۳، جایزه “John F Kennedy’s Profile in Courage”
• ماه می ۲۰۰۴، جایزه Jonathan Mann برای صحت جهانی و حقوق بشر در بوستون، ایالات متحده امریکا
• جون ۲۰۰۴، جایزه “”Paul Schiller Stiftung Award، واشنگتن، ایالات متحده امریکا
• اکتوبر ۲۰۰۴، اهدای دکتورا در حقوق (افتخاری)، دانشگاه آلبرتا، کانادا
• نومبر ۲۰۰۴، دکتورا افتخاری در “Human Letters”، از دانشگاه براون، ایالات متحده امریکا
• ماه می ۲۰۰۵، سیما سمر به خاطر شجاعت و کار خستگی ناپذیر در زمینه حقوق بشر در سطح ملی و بینالمللی، از طرف کمیسون حقوق بشرسازمان ملل متحد به حیث گزارشگر حقوق بشر در سودان معرفی شده است. او پس از سفر به سودان، گزارش خویش را در پیوند به وضعیت، پیشرفت و چالشهای حقوق بشر درآن کشور، به اسمبلی عمومی سازمان ملل متحد در ماه اکتوبر ۲۰۰۵ ارایه نمود.
• جایزه “Best Civilian Officer”، از طرف ریس جمهور فرانسه توسط سفارت کبرای فرانسه در کابل در ۱۴ ژوئیه
• بنگاه آسیای مرکزی و جنوب سیما سمر زا به عنوان یکی از ۱۰ زن بانفوذ در جنوب و مرکز آسیا در سال ۲۰۱۳ انتخاب کرد.
سیما سمر یکی از چهره های پر نفوذ در افغانستان میباشد .