رهایی زندانیان طالب قدمی برای ثبات یا روندی برای اغتشاش
رهایی زندانیان طالب قدمی برای ثبات یا روندی برای اغتشاش

اشرف غنی در آخرین بیانیه خود اظهار داشته در صورتی که رهایی ۷۰۰۰ طالب زندانی از زندان های جمهوری اسلامی افغانستان منجر به صلح دائمی شود حاضر است تا این زندانیان را از زندان رها سازد. این در حالی است که معاون اول رئیس جمهور امرالله صالح با این گفته رئیس جمهور مخالف بود و […]

اشرف غنی در آخرین بیانیه خود اظهار داشته در صورتی که رهایی ۷۰۰۰ طالب زندانی از زندان های جمهوری اسلامی افغانستان منجر به صلح دائمی شود حاضر است تا این زندانیان را از زندان رها سازد. این در حالی است که معاون اول رئیس جمهور امرالله صالح با این گفته رئیس جمهور مخالف بود و بیان داشته که یکی از بزرگترین اشتباهات حکومت رهایی ۵۰۰۰ طالب از زندان بوده است.
اشرف غنی در مصاحبه با مجله اسپیگل گفته است که هر چند رهایی ۵۰۰۰ طالب باعث کاهش خشونت ها نشده اما اگر رهایی ۷۰۰۰ زندانی طالب باعث ایجاد صلح پایدار شود او زندانیان را آزاد خواهد کرد. اما به باور آگاهان اگر حکومت دست به چنین کاری بزند تنها باعث می شود تا در بازی صلح شکست بخورد چرا که نتوانسته در این بازی خوب و با اقتدار بازی کند.
رئیس جمهور غنی در حالی این تصمیم را گرفته که در چند ماه اخیر خشونت ها به شدت افزایش پیدا کرده و بازار جنگ طالبان با نیروهای امنیتی به خوبی داغ است و زندانیانی نیز که از بند رها شده اند به صفوف جنگ علیه نیروهای امنیتی کشور برگشته اند. اما سوال اصلی اینست که رئیس جمهور کشور چگونه می تواند به چنین تصمیمی فکر کند در صورتی که طالبان تاکنون به هیچ یک از توافقات خود عمل نکرده و بر میزان خشونت ها هیچ کاهشی را وارد نکرده اند. اما آیا رئیس جمهور این صلاحیت را دارد که بتواند چنین تصمیمی را بگیرد.
رهایی زندانیان طالب برخلاف منافع عمومی مردم افغانستان بوده و است اما حکومت با برگزاری لویه جرگه نمایشی که در آن تنها کسانی که رأی شان با پول خریداری می شد به روند آزادسازی زندانیان طالب مشروعیت بخشید تا نیروهای طالبان را در جبهه های جنگ از نظر قوای بشری تأمین نموده باشد.
در ۲۹ فبروری سال ۲۰۲۰ سرانجام توافقنامه صلح بین دولت امریکا و گروه طالبان به امضا رسید و در این توافقنامه شروطی گذاشته شد که یکی از آنها آزادسازی زندانیان طالب از بند حکومت افغانستان بود. دولت افغانستان نیز برای اینکه بتواند راهی برای مذاکره باز کند با فشارهای نمایشی و تمثیلی حاکی از اینکه خیال آزادسازی زندانیان را ندارد مدتی از این امر سر باز زد اما در نهایت ۵۰۰۰ زندانی طالب را رها ساخت که رهایی این زندانیان باعث افزایش خشونت ها در میادین جنگ شد و اوضاع امنیتی برای مردم بسیار وخیم ساخت. حال با شدت گرفتن خشونت ها در جبهات جنگ و نیز قربانی دادن بی شمار مردم، رئیس جمهور غنی چطور و با چه منطقی چنین بیاناتی برای رهایی زندانیان طالب از خود ارایه می کند. آیا رئیس جمهور در پشت این حرف ها حمایت خود را از طالبان اعلام می کند؟ طالبان گروهی است که هیچ دسته از مردم خاطرات خوب و خوشی از دوران حکومت آنان به خاطر ندارند،‌ این گروه تروریستی قربانیان زیادی را از مردم و نیروهای امنیتی گرفته و خون های زیادی را روی زمین ریخته اند و در سالهای اخیر با استفاده از روش های گوناگون فشار زیادی را بر حکومت و مردم وارد نموده اند تا مطابق با خواست آنان پیش بروند.
آیا رئیس جمهور دارای چنین صلاحیتی است که جنایتکارانی را که تا به امروز خون مردم را به ناحق ریخته اند را از بند رهایی داده و خون آنان را زیر پای نماید؟
به باور عبدالصبور محظوظ کارشناس حقوقی تعریف این صلاحیت برای رئیس جمهور استقلال قوه قضائیه را زیر سوال برده، گرچند این صلاحیتی است که پیش از این نیز برای شخص رئیس جمهور تعریف شده بود و مورد استفاده قرار گرفته و می گیرد اما تاکنون استفاده به این گستردگی از این صلاحیت نشده بود. این کار خلاف منافع ملی و مردمی بوده و میل و علاقه به بقا در قدرت سبب شکل گیری چنین بیانات و اظهارات از سوی شخص رئیس جمهور شده، اگر غیر از این باشد چرا زندانیانی که به مراتب جرم سبک تری را مرتکب شده اند عفو و تخفیف نمی گیرند اما زندانیان طالب از این امتیاز برخوردار می شوند؟ اینها همه معادلاتی است که زیر پوشش پروسه صلح انجام می گیرد و جز این توجیهی ندارد و اگر زیر پوشش صلح شکل نگیرد نیز کاملا غیرقانونی است. اما ما به وضاحت می بینیم که آزادی ۵۰۰۰ زندانی طالب که قبلا از سوی دولت افغانستان از بند رها شده بودند نه تنها باعث کاهش خشونت ها نشده بلکه به مراتب جنگ را در جبهات افزایش داده است.
اشرف غنی خود به این معترف است که هیچ ضمانتی وجود ندارد تا این زندانیان به جبهات جنگ برنگردند با این وجود رهایی ۷۰۰۰ زندانی چیزی جز معادله و معامله ای برای بقای قدرت و دفاع از اقتدار تیم کاری اش در راستای اهداف معینه هیچ توجیه دیگری داشته نمی تواند و شخص رئیس جمهور چنین اجازه ای را ندارد تا با استفاده سوء از صلاحیت ها و اختیاراتش کاری را انجام دهد. چون برای رهایی این زندانیان هیچ گونه توجیه حقوقی وجود ندارد مگر اینکه در معادلات کثیف سیاست بتوان برای آن توجیهی پیدا کرد.