وضعیت رسانه‌ها و خبرنگاران زن قبل و بعد از حاکمیت طالبان
وضعیت رسانه‌ها و خبرنگاران زن قبل و بعد از حاکمیت طالبان

خبرگزاری زنان افغانستان: براساس یافته‌های نهاد نی در دو دهۀ گذشته و قبل از به قدرت رسیدن طالبان ۵۲۶ رسانه تصویری، صوتی، چاپی، خبرگزاری‌ها و رسانه‌های آنلاین فعالیت داشتند، اما پس از حاکمیت این گروه به دلیل مشکلات اقتصادی و وضع محدودیت‌های فراوان بر رسانه ۵۰ درصد تلویزیون‌های افغانستان مسدود شدند، ۴٨ درصد رادیوها از […]

خبرگزاری زنان افغانستان: براساس یافته‌های نهاد نی در دو دهۀ گذشته و قبل از به قدرت رسیدن طالبان ۵۲۶ رسانه تصویری، صوتی، چاپی، خبرگزاری‌ها و رسانه‌های آنلاین فعالیت داشتند، اما پس از حاکمیت این گروه به دلیل مشکلات اقتصادی و وضع محدودیت‌های فراوان بر رسانه ۵۰ درصد تلویزیون‌های افغانستان مسدود شدند، ۴٨ درصد رادیوها از فعالیت بازماندند، تمام مطبوعات چاپی دست از فعالیت کشیدند و ۶۰ درصد خبرگزاری‌ها و تقریبا ٨۰ درصد رسانه‌های آنلاین از ادامه دادن به فعالیت‌‌های شان دست کشیدند.

یافته‌های نی نشان می‌دهد، که در دو دهه گذشته در افغانستان به تعداد ۱۱٨۵۶ خبرنگار و کارمند رسانه‌ای اعم از زنان و مردان فعالیت داشتند که از این میان ۷۷۴۶ تن شان خبرنگار و ۴۱۱۰ تن شان کارمندان بخش‌های دیگر رسانه‌‌ها را شامل می‌شدند. طبق آمار خبرنگارانی که جنسیت شان مشخص شده بود از میان ۷۷۴۶ خبرنگار به تعداد ۲۱۳٨ تن خبرنگار زن و ۵۶۰٨ تن خبرنگار مرد قبل از حاکمیت طالبان فعالیت رسانه‌ای داشتند.

در افغانستان کمتر از ۲۰۰۰ خبرنگار مصروف فعالیت خبرنگاری اند، که از این میان تنها ۵ درصد آن را زنان تشکیل می‌دهد و باقی مردان هستند.

در گزارش مشترک انجمن خبرنگاران آزاد افغانستان و گزارشگران بدون مرز آمده است، از ۵۴۳ رسانه فعال که پیش از ۲۴ اسد ۱۴۰۰ شمارش شده‌اند، تنها ۳۱۲ رسانه در اوایل ماه قوس مشغول کار بودند.

براساس یافته‌های این دو نهاد تعطیل شدن و عدم فعالیت رسانه‌ها تاثیر مستقیم بر کار زنان خبرنگار در رسانه‌ها گذاشته است. از میان ۱۰۷۹۰ کارمندان رسانه‌ای در افغانستان ۸۲۹۰ مرد و ۲۴۹۰ زن قبل از حاکمیت طالبان مشغول کار بودند و پس از روی کار آمدن طالبان از میان ۲۴۹۰ زن همکار رسانه‌ای تنها ۴۱۰ زن به ادامه کار خود مشغول هستند و به یک معنا از هر پنج زن، چهار زن (٨۴ درصد خبرنگار زن) کار خود را از دست داده‌اند.

یافته‌های انجمن خبرنگاران آزاد نشان می‌دهد، که در بخش وسیعی از افغانستان هیچ روزنامه‌نگار زن حضور ندارد، از ۳۴ ولایت افغاستان در ۱۵ ولایت هیچ خبرنگار و کارمند زن وجود ندارد.

به طور مثال، در جوزجان در شمال کشور ۱۹ رسانه فعال وجود داشت و نزدیک به ۱۲۰ زن در آن‌ها کار می‌کردند، اما حالا تنها ۱۲ رسانه مشغول کار است و هیچ کارمند زنی در آن‌ها وجود ندارد.

یافته‌های گزارشگران بدون مرز و انجمن خبرنگاران آزاد نشان می‌دهد، که تنها در ولایت ننگرهار چهار زن همکار رسانه‌ها در کمتر از یک سال کشته شده اند و شاهد کاهشی ۷۴ درصدی می‌باشد، از ۶۵ زن فعال رسانه‌ای تنها ۱۷ تن مشغول کار هستند. این کاهش در ولایات بلخ و هرات چشمگیرتر است که شمار زنان خبرنگار و همکار رسانه به ترتیب، سقوطی ۹۸ درصد و ۹۴ درصد داشته است.

مقرره‌ی ۱۱ ماده‌ای اعلام شده از سوی مرکز رسانه‌های حاکمیت طالبان و مقرره وزارت امر به معروف و نهی از منکر این گروه محدودیت‌هایی را فرا راه خبرنگاران ایجاد کرد و باعث رکود و ورشکستگی رسانه‌ها و خانه‌نشینی ۵۰ درصد خبرنگاران مرد و ٨۴ درصد خبرنگاران زن شد.

چالش‌های چون عدم دسترسی به اطلاعات، مشکلات اقتصادی خبرنگاران، افزایش خشونت به ویژه بازداشت و لت‌وکوب،‌ سانسور و محدودیت آزادی بیان سبب سقوط اکثریت رسانه‌ها و خانه‌نشینی خبرنگاران به ویژه زنان شده است.

سازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان وضعیت خبرنگاران زن را به شدت نگران کننده خوانده و می‌گوید که در حال حاضر تنها ۲۸۴ تن خبرنگار زن در افغانستان مشغول کار رسانه‌یی هستند و در ۲۱ ولایت فعالیت زنان در رسانه‌ها متوقف است.

پس از حاکمیت طالبان خبرنگاران زن به دلیل تهدیدات امنیتی و محدودیت‌های فراوان فرا راه شان یا خانه‌نشین شده و یا از کشور خارج شده اند و شمار اندکی که به کار خبرنگاری مشغول هستند با مشکلات و محدودیت‌های فراوان دست‌و پنجه نرم می‌کنند.